Büyükakçakese

Konumu

Büyük Akçakese Mahallesi, kuzey, Yenipınar, doğusu Tatarcık, güneyi Soğukpı- nar, batısı Durali Mahalleleri ile çevrilidir. Korgan ilçe merkezine uzaklığı 6-7 km’dir.

Tarihi Coğrafyasının Alt Yapısı

Büyük Akçakese Mahallesi’nin tarihi, Korgan’ın diğer mahalleleri kadar eskidir. Kesin olarak hangi kavimler ya da topluluklar geldiği ve kimlerin yerleştiği hakkında bilgi yok­tur. Korgan ve çevresinde yaşayan Turanı Irk’a mensup Gaşkalar, Kimmerler, Sakalar ve Saka­ların kolları olan toplulukların yörenin ilk sakinleri oldukları sanılmaktadır. Hıristiyanlığın ya­yılmaya başlaması ile Turanî Irk ‘a mensup topluluklar, M.S. VI. asırda bu dine girerler. Hıris­tiyanlık dininin gereği olarak yörede kiliseler yapılır. Büyük Akcakese Mahallesi, Hıristiyanlı­ğın önemli merkezleri arasında yerini alır. Burası sahil ile iç bölgeleri bağlayan tarihi yol üze­rinde olması nedeniyle hızla gelişmesi, kilisenin varlığı, papaz ve keşişlerin olması ve dini merkez olması nedeniyle yörenin merkezi olur. Hızla gelişerek daha Hacı Emiroğulları fethet­ meden evvel Korgan Yöresi’nin yönetim merkezi olur. 1455 yılı Tahrir Defteri’nde köyün adı “Akçakilise” olarak geçmektedir. Bu durum köyde bir kilisenin varlığını göstermektedir. Ha­cı Emiroğulları döneminde fethedilen yörede İslamiyet’i kabul etmiş Türkler, Büyük Akçakese Mahallesi’ne yerleştiklerinde var olan kiliseye istinaden kilisenin başına Akça/Ağca ismini getirerek Akçakilise olarak adlandırmışlardır. 1455-1642 yılları arasında köy bazen Akçakili­se bazen de Ağcakilise olarak kayıtlardaki yerini alır.

1455-1576 yılları arası hızlı bir nüfus artışına sahne olan Akçakes e Mahallesi, 1576-1642 yılları arasında Korgan’ın diğer yerleşim yerlerinde olduğu gibi hızla nüfusu azalır. 1576 yılında 2 6 olan hane sayısının 1642 yılında 5 haneye düştüğü görülmektedir. Korgan Yö­resi, Keşderesi Kazası olarak idari yapılanmaya gidildiği zaman Keşderesi Kazası’nın 11 kö­yünden biridir. Fakat Büyük Akçakese Mahallesi’nin, 1642 yılı idari yapılanmada, Hoy Köyü ile birleştiğini görmekteyiz. Kayıtlarda Ağçakilise maa Karye-i Hoy (Ağcakilise ve Hoy Köyü) olarak geçmektedir.  Bu de bugün Tatarcık Mahallesi’nin Bolanaan Irmağı havaası ile Yeniköy’ün yine Bolaman Irmağı Havzası’nın güney kısmı Ağçakilise Mahallesi’nin sınırları ile Yeniköy’ün Bolaman havzası kuzey kısmının Hoy Köyü’nün (şimdiki Çiftlik Mahallesi) sınır­lan içrrisinde yer aldığını görtermektedir. Şimdiki Yeniköy’ün doğu kısımları iae Tatarcık Ma­hallesi sınırları içerisinde olmalıdır. Büyük Akçakese Mahallesi, arazisi Osmanlılara geçtikten sonra havas-ı hümayûn tabi-i mukataa-i Ağcakilise olarak geçmektedir. Bu tür araziler, Osmanlıların hazine uhtesine aldığı arazilerdir. Bu özellik Tanzimat’tan sonra kaldırılmıştır.

Büyük Akçakese Mahallesi, 1837 yılına gelindiğinde yapılan idari değişiklikle köy sınırlarının tekrar değiştiğini ve Karakoyunlu Köyü ile birleşip “Karakoyunlu ve Akçakese Köyü” olarak adlandırıldığı görülmektedir. Bu dönemde köyde iki muhtarın olduğunu görünür. Bunlardan birincisi Bucakoğlu Salih Efendi, ikincisi de Eyüp Efendioğlu Molla Ahmet’dir. Bu iki köyün imamı ise Yakupoğlu Feyzullah Efendi’dir.

XVII. yüzyılın ikinci yarısı ile XIX. yüzyılın başlarında Akçakese Köyü’ne yeni bir göç dalgası başlar. Bu göç hem sahil kesimden hem de iç bölgelerden gerçekleşmektedir. XX. asır başına kadar Akçakilise olarak anılan köy, 1924 yılı Köy Kanuna bağlı olarak köy sınırla­rının tespit edilmesi ile “Keşdereağçakese” olarak değiştirilir. Daha sonra köy adı 1930’de İl Genel Meclisi tarafından “Günardı” olarak değiştirilmiş fakat halk tarafında benimsenmediği için kısa süre sonra bu değişiklik kaldırılmıştır.

Büyük Akçakese Mahallesi, Cumhuriyetin ilanından sonra yapılan nüfus sayımla­rında (1935 -1940 yılları arasında) düştüğü görülür. Bunun temel nedeni, İkinci Dünya Savaşı’nda seferi birlik ilanı ile genç erkek nüfusun askere alınması ve evliliklerin azalmasına bağlı olarak doğumların azalmasıdır. 1945a1975 yılları arasında nüfusun 195’den 460’a çıktığı görü­lür. 1950-1955 yılları arasında nüfusun sabit kalmasının sebebi, bu dönemde ülkemizde görülen her alandaki gelişmelere bağlı olarak çalışma çağındaki nüfusun başka yerlere çalışmak ama­cıyla, göç etmesidir. 1970-1975 yılları arasında köyden, başka yerlere özellikle yurtdışına göçler olurken, bu dönemdeki anarşi ve terör nüfusun azalmasın da sebep olmuştur. 1980 yılından sonra köy nüfusunun tekrar azaldığı görülmektedir. Bunun da temel nedeni, ailenin daha iyi ve sağlıklı bir hayat yaşamak ve çocuklarına daha iyi eğitim vermek amacıyla başka şehirlere göç etmesidir. Bu dönemdeki göçün önceki dönemlerden farkı tüm aile fertleri ile yapılmasıdır.

1960 yılına kadar Keşdereağçakese olarak adlandırılan köy “Büyük Akçakese” olarak değiştirilmiştir. Korgan’ın ilçe olması ile Büyük Akçakese Köyü, ilçenin önemli köy­lerinden biri olarak varlığını 30.03.2014 tarihine kadar varlığını devam ettirmektedir. 6360 ve 6447 sayılı kanunlarla Ordu Büyükşehir Belediyesi kurulması ile Korgan İlçesi mülki sınırları içerisinde yer alan tüm köylerin tüzel kişiliği 30.03.2014 tarihinde kaldırılmış Büyük Akçakese Mahallesi adıyla Korgan ilçesine bağlanır.