Konumu
Koçcuğaz Mahallesi’nin, doğusu Yeşilalan Mahallesi, güneydoğusu Aybastı ilçesi, batısı Terzili Mahallesi, kuzey batısı Tepealan Mahallesi Güllü Mevkisi ve Karakı şla Mahallesi ile çevrilidir. İlçe merkezine uzaklığı ise 18-20 km arasındadır.
Tarihi Coğrafyasının Alt Yapısı
Koçcuğaz Mahallesi, tarihi çok eskilere kadar uzanan yerleşim yerlerimiz arasındadır. Mahalleye hangi kavimlerin ya da toplulukların geldiği ve kimlerin yerleştiği hakkında kesin bilgi yoktur. Fakat Korgan ve çevresinde yaşayan Turam Irk’a mensup topluluklar yerleşmiş olmalıdır. M.S. VI. asırda yörede Hıristiyanlığın yayılmaya başlaması ile Turam Irk’a mensup toplulukların bu dine girdikleri “Kilise Yanı” denilen yerde kilise yaptıkları bilinmektedir. Kilise Yanı olarak adlandırılan yerden Fatsa ve denizin çok rahatlıkla görülmesi kilisenin ne kadar önemli bir mevkide yapıldığını göstermektedir. Koçcuğaz Mahallesi, ilk kez 1455 tarihli Osmanlı Tahrir Defteri’nde Emiryakup olarak geçmektedir. Emiryakup ismi ise muhtemelen Danişmentlilerin önemli komutanlarından Yakup adlı Emirin, Koçcuğaz Mahallesi’nin fethi esnasında burada şehit düşmesi nedeniyle bu köye ad olarak verilmiştir.
Emiryakup Köyü’nde, 1455-1520 tarihleri arasında hane sayısında bir azalma görülmesine karşılık, 1567 yılında hane sayısınrn iki kat artarak 18 haneye ulaştığı görülmektedir. 1642 yılında ne olmuşsa, bu hanelerin buradan başka yerlere göç etmek zorunda olduğu anlaşılmaktadır. 1642 tarihinde yapılan idari taksimatta Emiryakup Köyü ortadan kalkmıştır. Şimdiki Tepealan Mahallesi’nin olduğu yerde, Tepeköy adıyla yeni bir köyün ortaya çıktığı görülmektedir. Bu köyün nüfusu ise bir haneden oluşmaktadır. 1642 yılında Koçcuğaz Mahallesi’nin tamamı Tepealan Mahallesi’nin doğu yakası ile birlikte Aybastı Kazası’nın sınırları içerisinde görülmektedir. Koçcuğaz Mahallesi bu dönemde muhtemelen Tepeköy (şimdi Tepealan Mahallesi)’nin bir mahallesidir.
Osmanlı Devleti’nin Trabzon Eyaleti’nde 1837 yılında yapmış olduğu idari taksimattaki değişiklikle Tepeköy Köyü’nün, Keşderesi Kazası sınırları içerisine alındığını, Kozpınar ve Durali Köyleri ile birleştirilip tek bir köy haline getirildiğini görmekteyiz. Bu üç köy, Şaban oğlu Hasan ile Recep oğlu Mehmet adlı iki muhtar tarafından idare edilmektedir. Köy imamı ise Soşic Oğlu Halil Efendi olduğu bilinmektedir. Tepeköy’ün Keşderesi Kazası’na dahil edilmesi nedeniyle Koçcuğaz Köyü’nün de Durali Köyü’ne bağlandığı ve Durali Köyü’nün bir güzlesi ve mahallesi olduğu sözlü kültürden gelen bilgiler arasındadır. İklim şartla- rındaki değişime bağlı olarak köy merkezi, daha nemli alanlara doğru yani biraz güneye kaydığı görülür. Buralarda küçükbaş hayvanlardan koyun yetiştiriciliği önemli olmalı ki buraya Koçcuğaz adı verilmiştir. Koçcuğaz Mahallesi, 1925 yılında Durali Mahallesi’nden ayrılarak köy statüsüne kavuşturulur. Koçcuğaz Mahallesi’nin 1925 yılında şimdiki Terzili ve B eypınarı Mahallelerini kapsamaktadır. Şimdiki Terzili ve Beypınarı Mahalleleri her ne kadar Koçcuğaz Mahallesi sınırları içerisinde olsa da buralar FindeOse MahaŞlesi sakinleri tarafından güzle ve yayla olarak değerlendirilmektedir. Zamanla daimi yerleşme yeri olan Terzili, Koçcuğaz Mahallesi sınırları içerisinde olmasına rağmen tüm resmi iş ve işlemlerini Findekse Mahallesi muhları aracıSığı lle yapmaktadı rlar. 1950 yılından aonra süaekii nüfusa ortan Terzili Güzlesi, bu ikilemliği ortadan kaldırmak için köyün ileri gelenlerinin girişimleri ile 1956 yılında Terzili adıyla köy olarak teşkilatlanarak Koçcuğaz köyünden ayrılır.
Koçcuğaz Mahallesi, bulunduğu konum itibarıyla hayvancılığa, özellikle koyun yetiştiriciliğine uygun olması nedeniyle XIX. asrın sonları XX. asrın başlarında ülkemizin değişik bölgelerinden göç alır. Bu dönemde bir nüfus patlaması yaşar. Cumhuriyetin ilanı sonrası genel asayişin sağlanması sonucu 1940 yılına kadar sürekli nüfus artısına sahne olur. 1940-1945 yılları arasında nüfus miktarında bir düşüşün yaşandığı, bununda temelinde İkinci Dünya Savaşında seferi birlik ilanı sonucu genç erkek nüfusun askere alınması ve evliliklerin az olması yatmaktadır. 1950-1960 yılları arasında nüfusun sürekli arttığı; fakat 1960’tan 1980’e kadar nüfusun tekrar azalmaya başladığı görülmektedir. Bu dönemdeki nüfusun azalmasında ülkemizi boydan boya tehdit eden anarşi ve terör olaylarının ve başka yerlere, özellikle yurtdışına yapılan göçlerin rolü büyüktür. 1985 yılında nüfusun toparlanmaya başlamasına karşılık, 1990 yılından itibaren nüfusun sürekli düşmeye başladığı ve 2013 yılında 920’e kadar düştüğü görülmektedir. Bunun da temelinde ailelerin geçimlerini sağlamak ve çocuklarına daha iyi eğitim vermek amacıyla başka şehirlere göç etmeleri yatmaktadır. Bu dönemdeki göç, önceki dönemlerden farklı olarak tüm aile fertleri ile yapılan göçtür.
Koçcuğaz Mahallesi 1925 yılından beri Koçcuğaz köyü adıyla 30.03.2014 tarihine kadar köy tüzel kişiliğini devam ettirir. 6360 ve 6447 sayılı kanunlarla Ordu B üyükşehir Belediyesi kurulması ile Korgan İlçesi mülki sınırları içerisinde yer alan tüm köylerin tüzel kişiliği 30.03.2014 tarihinde kaldırılmış Koçcuğaz Mahallesi adıyla Korgan ilçesine b ağlanır. Koçcuğaz Mahallesi, Karşıbağ, Annak, Akçagüney, Çağlanbaşı, Gölcüğez, Şabanoğlu, Arapoğlu, Camiyanı,Emiryakup, Fındıklıdüz ve Penaik Mahallelerinden oluşur.
Kaynak: Mustafa BOLGİ Korgan Tarihi Coğrafyasının Altyapısı |
“Korgan Tarihi Coğrafyası” ve mahalleler hakkında detaylı tarihi bilgilerin yanında yaşayan sülalelerle ilgili, kapsamlı geniş bilgiler içeren “Korgan Tarihi Coğrafyası” Kitabını almanızı öneririz. |
Kitabı Satın Almak İçin
Mustafa BOLGİ {0539 412 11 80} |
FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU (1) Kanun Numarası : 5846 Kabul Tarihi : 5/12/1951 Resmî Gazete : 13.12.1951 / 7981 |
Bu yazı, Yazar Mustafa BOLGİ’den İzin alınarak yayınlanmıştır. İnternet sitemiz www.korganhaber.com kaynak gösterilerek yazının yayını yapılamaz. Yukarıda belirtilen kanun dışındaki eylemi gerçekleştiren, Yazar ve Yayın evinin uygulayacağı maddi ve hukuki yükümlülükleri peşinen kabul etmiş bulunur. |