Bahçe Yerinin Seçilmesi
Fındık bitkisi her arazide ekonomik olarak yetişmez. Fındık bahçesi kurulurken öncelikle bahçenin kurulacağı yerin iklim ve toprak özelliklerinin bilinmesi gerekir .Fındık en uygun yıllık ortalama sıcaklığın olduğu 13-16°C yörelerde yetişir . Ayrıca bu yörelerde en düşük sıcaklığın -8,-10°C 36-37 C° ‘ yi ve en yüksek sıcaklığın ise 36-37 C°’ yi geçmemesi gerekir . Yıllık yağış toplamının ‘nin 700 mm üstünde olması ve yağışın aylara dağılımının dengeli
olması gerekmektedir . Fındık en iyi besin maddelerince
zengin, tınlı -humuslu ve derin topraklarda gelişme
gösterir .
Arazi ve Toprak Hazırlığı
Dikimden önce arazide toprak- su muhafaza ve drenaj tedbirleri alınmalıdır. Bu tedbirlerin alınması meyilli arazilerde erozyonu önleme, düz arazilerde taban suyunun drene edilmesi şeklindedir.
Eğimli arazilerde teraslama yapılmalıdır.
Arazinin eğim durumuna göre aşağıdaki teraslama sistemlerinden birtanesi uygulanır:
Kanal teraslar: Arazi eğiminin %5-25 olduğu yerlerde uygulanır.
Hendek teraslar: Arazi eğiminin %25-75 olduğu yerlerde uygulanır.
Cep teraslar: Arazi eğiminin %75’den yüksek olduğu yerlerde uygulanır.
Çeşit Seçimi
- Yüksek kesimlerde ve ilkbahar geç donlarının sık sık
meydana geldiği yerlerde, geççi çeşitlere yer verilmelidir . - Çeşitlerin verimli ve kaliteli olmasına dikkat edilmelidir .
- Pazarda tutulan ve yüksek fiyat bulan çeşitler olmalıdır .
- Standardizasyonu bozacak derecede çok sayıda çeşide
yer verilmemelidir . - Ana çeşitle uyumlu tozlayıcı çeşitlere 1/10 oranında yer
verilmelidir .
Fidan Seçimi ve Dikime Hazırlanması
Fındık kök sürgünü oluşturan bir bitkidir . Belli kurallar
dahilinde üretimi bu sürgünlerle yapılmaktadır .
Dikimde kullanılacak olan kök sürgünlerinde şu özellikler
aranmalıdır:
- Ocakların güneş gören, pişkin, hastalıksız ve 1-2 yaşlı,
- İyi teşekkül etmiş tomurcukları bulunan,
- Kök teşekkülü iyi olan ve ocak içerisine yakın olmayan
yerlerde gelişme gösteren kök sürgünleri olmalıdır . - Bu özelliklere sahip kök sürgünleri seçildikten sonra
köklere zarar vermeden çepin ile çıkarılmalıdır .
Alınan bu kök sürgünlerinde dikimden önce ”Dikim
Budaması” yapılmalıdır . Dikim budamasında yaralı ve
zedelenmiş olan kökler sağlam doku noktasından
kesilmeli, uzun olan kökler kısaltılmalıdır . Fidanlar yaklaşık
35-40 cm uzunluğunda ve bir göz üzerinden tırnak
bırakılmadan, gözün ters istikametinden budama makası
ile kesilmelidir . Hazırlanan bu fidanlar bekletilmeden daha
önce hazırlanan dikim çukurlarına dikilmelidir .
Modern meyvecilikte yaygın olarak kullanılan tüplü fidan
ile bahçe tesisi son yıllarda fındık yetiştiriciliğinde de
kullanılmaya başlanmıştır . Tüplü fidanlar yılın her dönemi
araziye dikilebilir . Bu fidanların toprağa adaptasyon
kabiliyetleri yüksektir ve hızlı gelişme gösterir .
Dikim Zamanı
Dikim için en uygun olan zaman aylarıdır . Kışı Sonbahar
sert geçen yörelerde ve dikime geç kalınması halinde
Şubat-Mart aylarında da dikim yapılabilir .
DİKİM SİSTEMLERİ
Ocak Dikim Sistemi: Ülkemizde fındık üretim alanlarında
uygulanan geleneksel dikim sistemidir . Ocaktaki dal sayısı 5-6’yı geçmemelidir . Ocaklar arası mesafe en az 4 m olmalıdır .
Sık dikim fındık bahçelerinde ilerleyen yıllarda kültürel
uygulamaları yerine getirmek oldukça zor olmaktadır . Bu
bahçelerde arzu edilen verim düzeyine ulaşmak mümkün
değildir .
Çit Dikim Sistemi
Çit dikim sistemi gerek dikim ve gerekse de şekil bakımından ocak dikim sisteminden farklıdır . Bu dikim sistemi düz arazilerde uygulanabil-diği gibi daha çok meyilli ve toprak derinliği az olan
arazilerde önem kazanmaktadır .
Fındık Araştırma İstasyonu’ nda yapılan bir çalışmada, çift dikim sisteminden ocak dikim sistemine göre 2 kat daha fazla verim el de edilebileceği ortaya konulmuştur .
Meyilli arazilerde arazinin meyil derecesine göre 1.5 –
2 m teras üstü genişliği ve 3.5-5 m teraslar arası
mesafe olacak şekil de teraslama yapılır. Düz arazilerde ise olmalıdır . sıra arasındaki mesafe 4-5 m Arazi hazırlığı bu şekilde yapıldıktan sonra 1.5-2 m aralıkla, 50 cm genişliğinde ve 30-40 cm derinliğinde çukurlar açılır .
Çit Dikim Sisteminin Ocak Dikim Sistemine Göre Avantajları
Çit dikim sisteminde ocak dikim sistemine göre daha
fazla verim alınmaktadır .
Meyilli arazilerde bu dikim sistemi için 1.5-2 m.
genişliğindeki terasların yapılması aynı arazide ocak dikim sistemi için 3.5-4 m. genişliğindeki terasların yapılmasına oranla daha kolay ve daha az masraflıdır. Bu nedenle meyilli arazilerde bu dikim sistemi ön plâna çıkmaktadır .
Çapalama, budama, gübreleme, hastalık ve zararlılarla
mücadele ve hasat gibi işlemler kolaylıkla yapılabilmektedir .
Tek Gövde Dikim Sistemi
Bu sistem, tek bir gövde üzerinde tacın büyütülmesidir . T aç kısmı genel olarak goble şeklinde terbiye edilir . Sıra arası mesafe en az 4 m olmalıdır .
Bu dikim sistemlerinin dışında, modifiye çit dikim
sistemleri de kullanılmaktadır . Bunlar; ortası açık vazo, dik
eksenli, V şekilli ve double gibi çit dikim sistemleridir .