Kabuğunun içinden tek parça halinde çıkan cevize “horoz” deniyor. İki parça olana ise “kelebek”. Cevizin içi ne kadar bütün haldeyse o kadar kaliteli kabul ediliyor.
Havaların iyiden iyiye soğumaya başladığı şu günler taze cevizin en tatlı olduğu dönem. Kabuğuyla alınmış cevizleri evde tek tek kırıp tercihen sıcak bir içecek eşliğinde tüketmek sonbaharın en büyük keyiflerinden biri. Bu keyfi bozacak tek şey var: Kabuğuyla beraber bir anda içi de parçalara ayrılan yaramaz cevizler! Yalnızca kabuklu değil, iç ceviz alırken de tüketicinin gözü her zaman bütünlüğünü koruyan cevizlere gidiyor. Kabuktan tek parça halinde çıkmayı başaran cevizin üstüne yok. Tek parça halinde iç cevizlerin bir de lakabı var: Horoz. Yarım haldeki ceviz içine ise şeklinden ilham alınarak “kelebek” deniyor.
Cevizin dört rengi
Cevizde bütünlüğün yanı sıra renkte belli tercihler var. Tüketicinin gözünde ceviz ne kadar beyazsa o kadar iyi. Beğeniler belli noktalarda yoğunlaşsa da, tarımın gözünde her ceviz kendi renginde güzel. Aslında iç ceviz denildiğinde palette 4 ana renk var: Beyaz, sarı, kahverengi ve siyah. Beyaz, daha doğru tabirde açık sarı cevizlerin sofralık-çerezlik tüketimde yeri garanti. Koyu sarı-açık kahverengi çeşitler de aynı şekilde sofrada yerini buluyor. Bu çeşitler kırılıp paketlenerek de pazarlanıyor. Daha çok kabuklu olarak satılan kahverengi tonlardaki cevizler tatlı sektörünün tercihi. Dördüncü sınıf olarak kabul edilen siyah çeşitler ise yine tatlı sektörüne ya da tohumluk olarak fidan üretimine gidiyor.
Lezzetin anahtarı iyi kurutma
Cevizler şekil ve renk tercihinden sonra bir de ağız tadının süzgecinden geçmek zorunda. Tüketicinin tatlı bir ceviz yemesini sağlayan en önemli faktör kurutma. “İyi kurutulamayan cevizin tat ve aromasında değişimler olur ve ceviz acılaşmaya başlar” diyen Ekiz Fidancılık İşletme Müdürü Kamil Okyaz’a göre kuruluk yalnızca hasat sonrası değil, üretim sürecinde de geçerli bir norm: “Kuru şartlarda yetişen ürünlerde meyve küçük olmasına rağmen yağ oranı daha yüksektir. Bu da cevizi daha lezzetli kılar.
”Tüm gübreleme yöntemleri uygulanmalı
Gübretaş’tan Ziraat Mühendisi Murat Yılmaz’a göre cevizde kalite için doğru gübreleme de şart. “3 farklı gübreleme yöntemini de bitkinin ihtiyaçları doğrultusunda kullanması gerek” diyen Yılmaz, “Bitki uyanmadan 1-2 hafta önce, sulama zamanına kadar ihtiyaç duyulan besin maddelerinin tabandan uygulaması; akabinde hasat zamanına kadar ihtiyacı olan besin maddelerinin ise damlama sulamayla verilmesi en etkili yöntem. Yapraktan gübreleme ise diğer iki gübreleme şekline göre daha hızlı ve daha etkili. Bu nedenle daha çok, kireç ve pH açısından olumsuz toprak koşullarında bitkinin almakta zorlandığı mikro besin maddelerinin bitkiye uygulanmasında, bitkide anlık gördüğümüz besin maddesi eksikliklerini gidermek için ve diğer gübreleme yöntemlerinin uygun olmadığı koşullarda kullanılmalı” diye konuşuyor.